Programma
9e Metaaltijdendag ZATERDAG 9 oktober 2021
De datum voor de volgende Metaaltijdendag is bekend! Deze zal plaatsvinden op 9 oktober 2021 en heeft als thema ‘Brons- en IJzertijd in het Heden’. Bekijk de details hier: PDF Programma.
Het congres zal – onder de dan geldende COVID-richtlijnen van Faculteit Leiden – in fysieke vorm kunnen plaatsvinden, in het gebouw van de Faculteit der Archeologie (Einsteinweg 2, Leiden). Voorlopig kunnen er maximaal 75 mensen aanwezig zijn, maar dit wordt mogelijk nog versoepeld.
Dit jaar is de jaarlijkse Metaaltijdendag gewijd aan de maatschappelijke significantie van ons onderzoek. Wat is het belang van de ontwikkelingen in de metaaltijden binnen onze diepe geschiedenis? Maar ook: wat is de betekenis van relicten en -verhalen uit de metaaltijden in het heden. Kort gezegd: waar doen we het voor?
De laatste twee millennia voor het begin van de jaartelling vormen in onze geschiedenis een periode waarin belangrijke veranderingen plaatsvinden, onder meer op het gebied van metaalbewerking, handelsnetwerken, nederzettingsstructuur en -systeem, landschapsinrichting etc. Het vele metaaltijdenonderzoek dat jaarlijks wordt uitgevoerd reikt daar voortdurend nieuwe data voor aan.
Verhalen over de metaaltijden vormen daarmee een essentieel onderdeel van onze geschiedenis. Ze bieden een uniek deep history-perspectief op hedendaagse thema’s als circulaire economie, globalisatie, duurzaamheid en landschapsorganisatie. Daarnaast draagt ‘ons’ archeologische verhaal bij aan (lokale) identiteitsvorming, kwaliteit van de leefomgeving, economie en burgerparticipatie.
Dat klinkt uiteraard prachtig, maar is dit werkelijk hoe er naar archeologie gekeken wordt? Wie zit er eigenlijk te wachten op het verleden dat archeologen (menen te) schrijven, en waarom? En willen archeologen eigenlijk zelf wel op dit snijvlak van archeologie en maatschappelijke kwesties opereren?
In dit thema willen we een aantal (basale) vragen aan bod laten komen: waarom doen we onderzoek naar de metaaltijden en wat kunnen we er mee? Zien we er genoeg van terug? Hoe komen de metaaltijden aan bod in het onderwijs? Kunnen (en moeten) we het verleden terug laten komen in ruimtelijke opgaven? Hoe komt het terug in musea en in ons onderwijsbestel? Moeten we een maatschappelijk actieve(re) rol innemen? Is een andere manier van werken nodig om de archeologie sterker in de samenleving te verankeren?
Aan de hand van de lezingen willen we over deze vragen een discussie voeren met het huidige archeologische werkveld én de nieuwe generatie archeologen die momenteel opgeleid wordt.
OCHTENDPROGRAMMA
- Richard Jansen (FdA Universiteit Leiden). ‘Brons- en IJzertijd in het heden’. De hedendaagse rol en betekenis van de metaaltijden.
- Sasja van der Vaart-Verschoof, Yvonne Lammers-Keijsers en Richard Jansen. Een kleurrijk verleden.
- Cristian van der Linde (projectleider BAAC). Met de billen bloot en je ballen op het hakblok: durf te verbeelden!…(en draag daarmee bij aan wetenschap èn beleving…).
- Yvonne Lammers (preHistorisch Dorp Eindhoven). Van de leem aan je handen tot de rook in je haar – hoe ‘geschiedenis beleven’ de metaaltijden werkelijkheid maakt.
- Joris Brattinga (projectleider ARCHOL). Van crematie tot co-creatie. Een prehistorisch urnenveld aan de Udenhoutseweg in Berkel-Enschot (gemeente Tilburg) als onderdeel van een maatschappelijk participatieproject.
- Bastiaan Steffens (conservator archeologie Drents museum). De Metaaltijden in het museum. Waarom doen de Metaaltijden er eigenlijk toe?
MIDDAGPROGRAMMA
- Nico Roymans (prof. Vrije Universiteit Amsterdam). Het nieuw ontdekte wagengraf uit de Vroeg-La Tène periode te Heumen.
- Simone Bloo (aardewerkspecialiste BAAC). Vaatwerk uit de vroege ijzertijd voor hedendaagse visite. Grote potten met kleine oren gevonden te Baarle-Randweg.
- Peter van den Broeke (aardewerkspecialist Nijmegen). Een sauna-site met votiefgaven uit de midden-bronstijd in Nijmegen-Noord.
- Roosje de Leeuwe (projectleider RAAP). IJzertijdbewoning langs de Kromme Rijn in Odijk.
- Karen de Vries (Team Prehistorie ADC ArcheoProjecten). Een gevestigde norm?
- Axel Muller (Teamleider Prehistorie ADC ArcheoProjecten). Plaatsvaste bronstijdbewoning te Opheusden.